Het Westfries Museum in Hoorn toont tot en met 24 mei een bijzondere dubbelexpositie. “SEEDS: on the origin of food crops” en “Bloemrijk, botanische kunst”. Tijdens de opening van de expositie gaf Peter van der Toorn, bestuurslid van Seed Valley, een toelichting op het werk van Jos Jansen, de fotograaf die in 2014 een bijzondere fotodocumentaire maakte in het hart van de research naar planten en zaden. Hieronder fragmenten uit de inleiding van Peter van der Toorn over het werk van Jos Jansen:

“Plantenveredeling wordt vaak omschreven als de kunst van het kijken. De kunst van het selecteren: welke planten zijn de beste? Zo liggen de werelden van fotografen en veredelaars niet eens zo ver van elkaar af. Tot verbazing van menigeen in Seed Valley zag Jos dingen die niemand anders zag. Je zou kunnen zeggen dat hij ons een nieuwe manier van kijken leerde.”

“De beelden werden gebruikt om het veredelingsproces zichtbaar te maken. Langzamerhand werden de beelden een verhaal. En in dit verhaal zit een betoverende, poëtische schoonheid. Als u de tentoonstelling bezoekt, heeft u misschien wel moeite de schoonheid te zien. Immers, de planten die u gaat zien, zijn ziek en stervend. Ze verliezen het van hun natuurlijke vijanden: schimmels en bacteriën. Dat ziet er niet mooi uit. En toch, misschien is het de schoonheid van de Phoenix die verrijst uit de as: de veredelaars vinden de enkele planten die overleven en ontleden de erfelijke code om die te gebruiken om een nieuwe generatie planten gezond en sterk te maken.”

“Ik moest denken aan de bloemstillevens van Vlaamse en Hollandse meesters uit de gouden eeuw. Veel bloemstillevens vertonen kenmerken van ‘vanitas’: de vergankelijkheid. Symbolen van die vergankelijkheid zijn bijvoorbeeld verlepte bloemen of door insecten aangevreten bladeren. Vaak zijn rupsen en vlinders te zien. Een rups is gebonden aan het aardse bestaan en staat symbool voor het leven op aarde. Een vlinder is een symbool van de opstanding en de bevrijding van het aardse. Op de foto’s van Jos Jansen ziet u hetzelfde: insectenvraat, rupsen en vlinders. En zo laat Jos Jansen zien dat de Westfriese plantenveredelaars in een kunsthistorische traditie staan…”

“U ziet in de foto’s de schoonheid van deze zoektocht: het repetitieve, de patronen, de kleuren. Deze technologie versnelt en vernieuwt de plantenveredeling. Het maakt producten mogelijk die voorheen niet gemaakt konden worden. Maar het oog van de veredelaar blijft de centrale rol innemen: het draait uiteindelijk om dat wat de veredelaar ziet in de planten waar hij naar kijkt”.

 

Voor meer informatie:
De Provinciale Atlas van Noord-Holland
Vereniging van Botanisch Kunstenaars Nederland
Jos Jansen Photography